حسن هانيزاده در گفتوگو با رسالت:
اوضاع عراق، ملغمهاي از توطئه عربستان و آمريکاست
مردم عراق طي روزهاي گذشته در اعتراض به قطع برق، کمبود آب آشاميدني سالم، نبود فرصتهاي شغلي، فساد در ساختار دولت و نهادهاي حاکميتي، در شهرهاي مختلف اين کشور تظاهرات کردند و خواستار بهبود وضعيت خدمات عمومي و ريشهکني فساد در عراق شدند. اين اعتراضها بيشتر در شهرهاي بصره، سماوا، آماره، ناصريه، نجف، کربلا و هيلا بوده است. بخشهايي از بغداد پايتخت عراق نيز در روزهاي اخير شاهد تجمعاتي بوده است. در بصره که کانون اعتراضات و بزرگترين و مهمترين شهر جنوبي عراق است، مردم روزانه با هفت ساعت قطعي برق مواجهند و دسترسي به آب آشاميدني سالم بسيار دشوار است. احزاب سياسي در دولت عراق، مانند حزب الدعوه، حزب بعث يا داعش را متهم ميکنند که حامي تظاهرات اخير عراق هستند. برخي هم عربستان سعودي را براي سازماندهي و تدارک اعتراضات متهم ميکنند. شايعاتي هم در ميان معترضان وجود دارد که ايالاتمتحده از جنبش مردمي حمايت ميکند تا بتواند عبدالله الجبوري، فرمانده عمليات نينوا را بهعنوان فرمانده نظامي در عراق تعيين کند. اما هرچه هست، اين اعتراضات در آستانه تشکيل دولت عراق، کمي مشکوک نيز به نظر ميرسد. براي بررسي زواياي پيدا و پنهان اين اعتراضات، با حسن هانيزاده ،کارشناس مسائل غرب آسيا به گفتوگو نشستيم که مشروح آن را در ادامه ميخوانيد:
رسالت: اخيرا تلويزيون عربي الجزيره قطر، در گزارشي مدعي شده، که آمريکا از دولت عراق خواسته که بدهي 1/2ميليارد دلاري بغداد به تهران بابت هزينه برق را نپردازد. برخي از رسانههاي عراقي و منطقهاي نيز در شيطنتي آشکار، مدعي هستند که اعتراضات جنوب عراق به سبب قطع برق صادره از ايران به عراق رخ داده است. به نظر شما، واشنگتن چه نقشي در اين اعتراضات دارد؟
هانيزاده: اعتراضات مردمي که شهرهاي جنوب عراق وفرات ميانه را در بر گرفته، نتيجه وجود برخي تراکمات سياسي، فرهنگي و اقتصادي است اما برخي نهادهاي سياسي داخلي و کشورهاي منطقهاي و فرامنطقهاي در سياسي کردن اين مطالبات نقش دارند. دولت حيدرالعبادي طي 4سال اخير به دليل درگير شدن با گروهکهاي تروريستي از ارائه خدمات رفاهي وعمراني به مناطق محروم جنوب عراق غافل ماند. در اين مدت رژيم آلسعود توانست با برخي جريانهاي شيعه در عراق از جمله جريان السائرون به رهبري مقتدي صدر ارتباط برقرار کند تا جايي که سفارت عربستان در بغداد به بهانه تاسيس مراکز فرهنگي و ورزشي در مناطق شيعهنشين استانهاي بصره، عماره و ناصريه و نيز شهرهاي مذهبي نجف وکربلا تلاش کرد تا از رهگذر جريانسازي عليه ايران، شيعيان عراق را نسبت به جمهوري اسلامي بدبين کند. رفت و آمدهاي مکرر مقتدي صدر رهبر جريان السائرون به عربستان واردن در ايجاد شکاف بين شيعيان عراق وکاهش نفوذ معنوي ايران در مناطق جنوبي اين کشور بيتاثير نبود. آمريکا نيز در مشغول ساختن دولت در سرکوب گروهک تروريستي داعش در مناطق شمال عراق نقش داشت زيرا حضور داعش در موصل و الانبار و فلوجه با هدايت و برنامهريزي آمريکا صورت گرفت. لذا تمرکز دولت حيدر العبادي در طول 4سال اخير صرفا روي حوزه امنيتي وتقابل با گروهک تروريستي داعش متمرکز بود که نتيجه آن توقف فعاليتهاي عمراني است.
اگر چه تامين بخشي از انرژي مناطق جنوبي عراق برعهده ايران بود اما افزايش گرما و افزايش مصرف برق در ايران و عراق به قطعي مکرر جريان برق در مناطق جنوبي عراق نارضايتيها را در اين شهرها تشديد کرد و در تشديد اين نارضايتي و شايعهسازيهاي رسانهاي عليه ايران، آمريکا و عربستان نقش داشتهاند. اين جريانسازيها همزمان شد با سازماندهي عناصر فراري حزب بعث با محوريت عزت ابراهيم الدوري از سرکردگان فراري حزب منحله بعث عراق. آمريکا، عربستان و اردن عناصر فراري وداخلي عراق راکه همچنان در دستگاههاي دولتي و نيروهاي مسلح حضور دارند شناسايي و سازماندهي کردند. گفته ميشود دولت اردن طي يک سال اخير يک پادگان نظامي را در اختيار عناصر حزب بعث قرار داد و افسران سازمان سياي آمريکا آموزش اين عناصر را به عهده گرفتند. هدف آمريکا، عربستان واردن مشابهسازي حوادث مصر در دوران حاکميت اخوانالمسلمين است تا پس از گسترش نارضايتيها در عراق يکي از افسران بلندپايه ارتش عراق «ممکن است شيعه لائيک» باشد قدرت را در دست گيرد. آنچه که در مصر رخ داد و پس از افزايش نارضايتي از عملکرد محمد مرسي رئيسجمهور سابق مصر، عبدالفتاح السيسي به عنوان ناجي مصر قدرت را در دست گرفت در واقع قرار است در عراق شبيهسازي شود.
اين اعتراضات و شايعات قطع صادرات برق از ايران به عراق، چه تأثيري بر آرايش سياسي عراق در آستانه تشکيل دولت ميگذارد؟
آنچه طي هفتههاي اخير رخ داد، نشان ميدهد که عناصر محلي مخالف ايران در تشديد تظاهرات و سازماندهي شعارها عليه ايران نقش دارند. اين عناصر وابسته به مقتدي صدر، اياد علاوي يکي از رهبران سياسي لائيک وابسته به آمريکا و نيز عوامل کمتر شناخته شده حزب بعث هستند که کمک مالي فراواني از عربستان دريافت ميکنند. مطالبات مردمي کاملا خدماتي و رفاهي است اما انحراف شعارها عليه ايران نشان ميدهد که اهداف سياسي پشت مطالبات مردمي وجود دارد که اگر ادامه يابد منجر به تقابل خونين بين دولت و مردم خواهد شد. هدف نهايي ادامه اين تظاهرات، فلج کردن عراق و ناکارآمد جلوه دادن دولت حيدر العبادي و تشديد بدبينيها نسبت به مراجع و جريانهاي همسو با ايران است.
عربستان در اين بين اعلام کرده که کمبود برق ناشي از قطع صادرات ايران به عراق را تأمين خواهد کرد. نقش رياض در دامن زدن و همسويي با واشنگتن در اتفاقات اخير را چگونه ارزيابي ميکنيد؟
عربستان سعودي و آمريکا از مدتها پيش ارتباطات پنهاني با جريانهاي سياسي شيعه و غيرشيعه در عراق برقرار کردهاند و به دولت حيدر العبادي فشار وارد ميکنند که اگر نفوذ ايران را کاهش ندهد به سرنوشت دولت نوري المالکي دچار خواهد شد. مقتدي صدر که اخيرا ديدارهايي با محمد بن سلمان وليعهد عربستان داشت اخيرا در ديدار با فراکسيونهاي پيروز انتخابات عراق مانند جريان النصر به رهبري حيدر العبادي، الفتح به رهبري هادي العامري، الحکمه به رهبري عمار حکيم و دولت قانون به رهبري نوري المالکي بر اين نکته تاکيد داشت که بايد عموزاده وي يعني جعفر صدر به عنوان نخستوزير به پارلمان معرفي شود. مقتدي صدر معتقد است که جريان السائرون پيروز انتخابات بوده وحق اين جريان سياسي است که نخستوزير را معرفي کند که اين امر تشکيل يک دولت وحدت ملي را به تاخير انداخته که بخشي از مشکلات مردم عراق همين تاخير در معرفي کابينه است.
دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه چه کاري بايد صورت دهد تا برنامه مشترک رياض و واشنگتن به شکست بينجامد؟
جمهوري اسلامي ايران بايد در اين شرايط حساس با استفاده از نفوذ معنوي خود و ايجاد وفاق ميان طيفهاي سياسي شيعه و سني و کرد زمينه شکلگيري يک دولت وحدت ملي را فراهم کند. حضور فعال ايران و استفاده از ظرفيت و توان معنوي مراجع تقليد عراق براي کاهش موج نارضايتيها، راه را بر توطئههاي مشترک عربستان، آمريکا و اردن براي دگرگوني موازنه قدرت در عراق ببندد. ايران عليرغم جريانسازيهاي سياسي و رسانهاي آمريکا و عربستان همچنان تاثير معنوي خود را در عراق حفظ کرده و بايد با برنامهريزي دقيق و ايجاد همدلي بين همه طيفهاي قوميتي عراق زمينه شکلگيري يک دولت قدرتمند و فعال را سريعا فراهم کند.
رسالت: اخيرا تلويزيون عربي الجزيره قطر، در گزارشي مدعي شده، که آمريکا از دولت عراق خواسته که بدهي 1/2ميليارد دلاري بغداد به تهران بابت هزينه برق را نپردازد. برخي از رسانههاي عراقي و منطقهاي نيز در شيطنتي آشکار، مدعي هستند که اعتراضات جنوب عراق به سبب قطع برق صادره از ايران به عراق رخ داده است. به نظر شما، واشنگتن چه نقشي در اين اعتراضات دارد؟
هانيزاده: اعتراضات مردمي که شهرهاي جنوب عراق وفرات ميانه را در بر گرفته، نتيجه وجود برخي تراکمات سياسي، فرهنگي و اقتصادي است اما برخي نهادهاي سياسي داخلي و کشورهاي منطقهاي و فرامنطقهاي در سياسي کردن اين مطالبات نقش دارند. دولت حيدرالعبادي طي 4سال اخير به دليل درگير شدن با گروهکهاي تروريستي از ارائه خدمات رفاهي وعمراني به مناطق محروم جنوب عراق غافل ماند. در اين مدت رژيم آلسعود توانست با برخي جريانهاي شيعه در عراق از جمله جريان السائرون به رهبري مقتدي صدر ارتباط برقرار کند تا جايي که سفارت عربستان در بغداد به بهانه تاسيس مراکز فرهنگي و ورزشي در مناطق شيعهنشين استانهاي بصره، عماره و ناصريه و نيز شهرهاي مذهبي نجف وکربلا تلاش کرد تا از رهگذر جريانسازي عليه ايران، شيعيان عراق را نسبت به جمهوري اسلامي بدبين کند. رفت و آمدهاي مکرر مقتدي صدر رهبر جريان السائرون به عربستان واردن در ايجاد شکاف بين شيعيان عراق وکاهش نفوذ معنوي ايران در مناطق جنوبي اين کشور بيتاثير نبود. آمريکا نيز در مشغول ساختن دولت در سرکوب گروهک تروريستي داعش در مناطق شمال عراق نقش داشت زيرا حضور داعش در موصل و الانبار و فلوجه با هدايت و برنامهريزي آمريکا صورت گرفت. لذا تمرکز دولت حيدر العبادي در طول 4سال اخير صرفا روي حوزه امنيتي وتقابل با گروهک تروريستي داعش متمرکز بود که نتيجه آن توقف فعاليتهاي عمراني است.
اگر چه تامين بخشي از انرژي مناطق جنوبي عراق برعهده ايران بود اما افزايش گرما و افزايش مصرف برق در ايران و عراق به قطعي مکرر جريان برق در مناطق جنوبي عراق نارضايتيها را در اين شهرها تشديد کرد و در تشديد اين نارضايتي و شايعهسازيهاي رسانهاي عليه ايران، آمريکا و عربستان نقش داشتهاند. اين جريانسازيها همزمان شد با سازماندهي عناصر فراري حزب بعث با محوريت عزت ابراهيم الدوري از سرکردگان فراري حزب منحله بعث عراق. آمريکا، عربستان و اردن عناصر فراري وداخلي عراق راکه همچنان در دستگاههاي دولتي و نيروهاي مسلح حضور دارند شناسايي و سازماندهي کردند. گفته ميشود دولت اردن طي يک سال اخير يک پادگان نظامي را در اختيار عناصر حزب بعث قرار داد و افسران سازمان سياي آمريکا آموزش اين عناصر را به عهده گرفتند. هدف آمريکا، عربستان واردن مشابهسازي حوادث مصر در دوران حاکميت اخوانالمسلمين است تا پس از گسترش نارضايتيها در عراق يکي از افسران بلندپايه ارتش عراق «ممکن است شيعه لائيک» باشد قدرت را در دست گيرد. آنچه که در مصر رخ داد و پس از افزايش نارضايتي از عملکرد محمد مرسي رئيسجمهور سابق مصر، عبدالفتاح السيسي به عنوان ناجي مصر قدرت را در دست گرفت در واقع قرار است در عراق شبيهسازي شود.
اين اعتراضات و شايعات قطع صادرات برق از ايران به عراق، چه تأثيري بر آرايش سياسي عراق در آستانه تشکيل دولت ميگذارد؟
آنچه طي هفتههاي اخير رخ داد، نشان ميدهد که عناصر محلي مخالف ايران در تشديد تظاهرات و سازماندهي شعارها عليه ايران نقش دارند. اين عناصر وابسته به مقتدي صدر، اياد علاوي يکي از رهبران سياسي لائيک وابسته به آمريکا و نيز عوامل کمتر شناخته شده حزب بعث هستند که کمک مالي فراواني از عربستان دريافت ميکنند. مطالبات مردمي کاملا خدماتي و رفاهي است اما انحراف شعارها عليه ايران نشان ميدهد که اهداف سياسي پشت مطالبات مردمي وجود دارد که اگر ادامه يابد منجر به تقابل خونين بين دولت و مردم خواهد شد. هدف نهايي ادامه اين تظاهرات، فلج کردن عراق و ناکارآمد جلوه دادن دولت حيدر العبادي و تشديد بدبينيها نسبت به مراجع و جريانهاي همسو با ايران است.
عربستان در اين بين اعلام کرده که کمبود برق ناشي از قطع صادرات ايران به عراق را تأمين خواهد کرد. نقش رياض در دامن زدن و همسويي با واشنگتن در اتفاقات اخير را چگونه ارزيابي ميکنيد؟
عربستان سعودي و آمريکا از مدتها پيش ارتباطات پنهاني با جريانهاي سياسي شيعه و غيرشيعه در عراق برقرار کردهاند و به دولت حيدر العبادي فشار وارد ميکنند که اگر نفوذ ايران را کاهش ندهد به سرنوشت دولت نوري المالکي دچار خواهد شد. مقتدي صدر که اخيرا ديدارهايي با محمد بن سلمان وليعهد عربستان داشت اخيرا در ديدار با فراکسيونهاي پيروز انتخابات عراق مانند جريان النصر به رهبري حيدر العبادي، الفتح به رهبري هادي العامري، الحکمه به رهبري عمار حکيم و دولت قانون به رهبري نوري المالکي بر اين نکته تاکيد داشت که بايد عموزاده وي يعني جعفر صدر به عنوان نخستوزير به پارلمان معرفي شود. مقتدي صدر معتقد است که جريان السائرون پيروز انتخابات بوده وحق اين جريان سياسي است که نخستوزير را معرفي کند که اين امر تشکيل يک دولت وحدت ملي را به تاخير انداخته که بخشي از مشکلات مردم عراق همين تاخير در معرفي کابينه است.
دستگاه ديپلماسي جمهوري اسلامي ايران در اين زمينه چه کاري بايد صورت دهد تا برنامه مشترک رياض و واشنگتن به شکست بينجامد؟
جمهوري اسلامي ايران بايد در اين شرايط حساس با استفاده از نفوذ معنوي خود و ايجاد وفاق ميان طيفهاي سياسي شيعه و سني و کرد زمينه شکلگيري يک دولت وحدت ملي را فراهم کند. حضور فعال ايران و استفاده از ظرفيت و توان معنوي مراجع تقليد عراق براي کاهش موج نارضايتيها، راه را بر توطئههاي مشترک عربستان، آمريکا و اردن براي دگرگوني موازنه قدرت در عراق ببندد. ايران عليرغم جريانسازيهاي سياسي و رسانهاي آمريکا و عربستان همچنان تاثير معنوي خود را در عراق حفظ کرده و بايد با برنامهريزي دقيق و ايجاد همدلي بين همه طيفهاي قوميتي عراق زمينه شکلگيري يک دولت قدرتمند و فعال را سريعا فراهم کند.


ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.